donderdag 22 januari 2015

Amfibieen beschermen bij de Kikkerwacht-Noord-Veluwe: het veld in 2015 !

Amfibieen activiteiten 2015 


In 2015 is het jaar weer zacht begonnen , rondom de jaarwisseling heb ik door het zeer matige winterweer al kikkers en een enkele pad actief gezien ,het is een trend die door lijkt te zetten door de opwarming van het klimaat . Niet altijd voorspoedig trouwens want door de te zachte winter ,worden veel soortgroepen onstabiel en bij het boven komen uit hun schuilplaatsen, denkend dat het voorjaar al intreed kunnen de amfibieen,reptielen maar ook kleine zoogdieren onaangenaam verrast worden door de dan eindelijke intredende winterkou...
Half Januari trekt eindelijk de winter aan en word t kouder,temperaturen rond het vriespunt zijn bereikt. De kikkers, padden en salamanders op de Veluwe zitten weer diep in de poelbodem,sloot of vennen of leemkuilen . Enkele soorten verplaatsen zich juist diep onder bladerhopen, grote boomstronken en gaten of in gras verstopte muizenholen schuilend voor de wintertemperatuur waar de elementen flink minder vat hebben op de dieren .




Amfibieën zijn afgelopen jaar over het algemeen in de Noord-Veluwse bemonsterde gebieden redelijk goed  gevonden aantallen zijn stabiel of stijgen locaal ,de grote bosvijver in het verlengde van de Eikenlaan op Zwaluwenburg is werkelijk vergeven van de bruine kikkers in Maart-April en lopen de schattingen uiteen van 900 tot meer dan 1250 dieren volwassen,ook de kleine watersalamander is daar massaal aanwezig met waarschijnlijk enkele duizenden exemplaren.deze vijver is zo´n 30 m in de grootste lengte heeft een zandbodem en redelijk half ondergedoken en drijvende waterplanten. ,Op de Haere in de grote zandpoel met zeer weinig waterplanten .telde ik uiteindelijk een recordaantal gewone padden (bufo bufo) van minstens 3300 exemplaren, deze houden zich op en nabij het waterwingebied op . Enkele honderden Bruine kikkers (Rana temporaria ) waren ook aanwezig met nog een klein aantal Bastaard of Middelste groene kikkers ( R.esculenta komplex') .
De poelkikker komt in dit deel van de Zoom-Haere waarschijnlijk geheel niet voor, maar wel in de richting Veluwemeerrand bij Elburg en in Doornspijk . Er komen grote aantallen in de Leemkuil bij Tongeren voor en zijn Poelkikkers ( R. lessonea ) te vinden in de vennen en veentjes in het Eperholt en bij de nu opengestelde zones van de Doornspijkse heide-Woldberg . 
Bijzonder zeldzaam is de Heikikker (Rana arvalis) in deze regio  waarvan ik in de afgelopen jaren maar slechts enkele dieren van heb kunnen vinden. De Moorfrog,(veenkikker) is slechts op de Tongerensche heide en wisselse veen,(boerweg) wel in redelijke aantallen te zien . De Rugstreeppad ( Bufo calamita) waar ik intensief naar heb gezocht sinds 2004 al, is zeer schaars aanwezig maar de  nieuwe waarnemingen in de buitengebieden van t Harde,Elburg de vijvers-vennen op Dennenrhode en omgeving van t station ´t Harde waar ik ze wel tegenkwam is de soort toch nog aanwezig in de directe omgeving al is deze lastig waar te nemen . Markant is de melding van een middelbare school in Oosterwolde (Juli,2014) waar de padden in de vijvers zijn gevonden en zelfs binnen .

Op een aantal plaatsen vond ik Rugstreeppadden wegrennend, of vastgelopen in een put of grote kuil, na alle waarschijnlijk was ik vorig jaar getuige van de voortplanting van rugstreepjes in een zandige poel op het zuiden van de Haere de Zoom .

Inventarisaties en Amfibieentrek 2015 

De Rugstreeppad, de zeldzame Kamsalamander, de Heikikker en de eveneens op de doelsoortenlijst staande Poelkikker zijn de ´topdogs´ die we hier locaal kunnen tegenkomen .In de regel zijn naast de algemene soorten dat weer de aandachtnemende soorten ,maar de manier van zoeken blijft gelijk. We bezoeken slecht bekende locaties, poelen ,vennen en beken, en zandputten om uit te vissen wat er voorkomt , daarnaast worden grote landschapspoelen en veentjes wat langduriger in de gaten gehouden ook op geluidsactiviteit midden op de Noord en de Noordoostelijke Veluwe, waar waarnemingen van de nu zeer zeldzame Knoflookpad(Pelobates fuscus) bekend zijn,onder meer in Tongeren,Wisselse veen,de Leemkuil en volgens sommige meldingen naast die van Hattem Zuid en Wapenveld ook in de bossen bij Molecaten,
Bij Molecaten de Leemkuil zijn we ook een aantal maal geweest en hebben we onder meer de Kamsalamander (Triturus cristatus) gevonden en zeer mooie kleine watersalamanders.

Vanaf ´t Harde en Wezep zullen enkele veldexcursies met de bedoeling om t veldwerk te ondersteunen en er wat van te leren beginnen ,en met enige regelmaat ook in Nunspeet, vanaf het Bostransferium .
Gebieden waar gezocht moet worden betreffende wateren in Elburg,Oldebroek, Epe,en Heerde . Specifiek voor de Knoflookpad in de nabij gelegen locaties waar deze gemeld is gaan we een aantal punten bemonsteren in Tongeren, en in het Ijsseldal .
In samenwerking met enkele fanatieke Knnvérs gaan we dan het veld in met goede moed, veldspullen en ontsmettingsmiddelen, want we willen niet de amfibieen nog meer infecteren door het verspreiden van eventuele ziekteverwekkers . 
 
Boven de bruine kikkers in het vroege voorjaar, nog enigszins dof van kleur,veranderen later in roodachtige tot marmergekleurde met beige vlekken fraaie forse kikkers. Heikikkers hebben een spitse snuit en zijn overwegend grijzeachtig,creme met een prachtige lichte middenstreep,op donkere laterale lengtrestrepen.

  Boven : Unieke zeldzame opname van een Knoflookpad (P. Fuscus) die net de grond in verdwijnt ,Ijsselvallei,Nw Overijssel. (_2013) 

De hoop bestaat om de meer dan 16 jaar geleden gevonden Knoflookpad terug te vinden in Tongeren, het Noord-Gelderse Ijsseldal tussen Hattem en Wapenveld, bij Welsum waar een 2-tal locaties nog steeds geschikt eruit zien en ten noorden van Twello. onder meer . De knoflookpad is erg zeldzaam en heeft nodig voorzieningen nodig om de afgesneden populatiestructuur trachten te herstellen . Dit is een zeer complex werkje vooral om de populaties die resteren, behalve een aantal al flink achteruit zijn gegaan . De hoop om nog bestaande oude populaties of bewijs ervan in de vorm van nakweek te vinden zijn echter voldoende aanwezig .
De Knoflookpadden zijn familie van de Pelobatidae, waar 5 soorten van deze mysterieuze en heimelijke soorten in West-Europa ,vooral s´ nachts actief zijn en dan jagen en of op zoek gaan naar een partner .
De soort is flink achteruit gegaan door vernietiging van zijn primair leefgebied, de Ooibossen en aanliggende stroomdalgraslanden in de dynamische zone van de rivier of beekuiterwaarden . In de zandige poelen in het stroomdalgebied plant hij zich voort en in de stuifzandkoppen en heuvelige zandduinen  tussen het bladerdak in de ooibossen graven ze zich in in diepe holen om zich  te vertoeven en een veilige midzomer en winterschuilplaats te vinden . 


Amfibieenlezingen of presentaties 2015 

Kikkerwacht bij u over de vloer ?


Op een aantal locaties in ´t Harde ,Nunspeet en mogelijk Epe worden een aantal lezingen gegeven in wijkcentra en buurthuizen . Ook op aanvraag te reserveren .
Kundigheid is vanuit meer dan 25 jaar veldwerk en studie ontstaan al sinds werkgroep Rana in Zwolle, momenteel timmer ik met Anura en Lepidosauria aan de weg en doe ik onder de naam Archos vaak bezoeken en veldlessen op scholen en educatie centra .

Mail voor meer informatie,mogelijkheden en data : wolfhounds32@hotmail.com 
Of bel naar 0525 651767 . Kijk ook op                www.anomocoela.mysites.net 

Gegroet ,Marc Abuys 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten